Σκέψεις της επιστημονικής ομάδας του Κέντρου Πρόληψης Π.Ε. Σάμου «Φάρος», που ενδεχομένως κάποιοι από εσάς βρείτε βοηθητικές για τη συγκεκριμένη περίοδο που διανύουμε.

• Είναι σημαντικό η καθημερινότητά μας να συνεχίζει να έχει μια δομή. Προγραμματίζουμε λοιπόν αυτά που έχουμε να κάνουμε καθημερινά και θέτουμε προτεραιότητες.
• «Ακούμε» τον εαυτό μας και  του «επιτρέπουμε» να βιώνει μια ποικιλία διαφορετικών συναισθημάτων για όσα συμβαίνουν στην παρούσα φάση της ζωής μας. Δίνουμε χρόνο στον εαυτό μας να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες. 
• Βρίσκουμε τους τρόπους που θεωρούμε καταλληλότερους για εμάς προκειμένου να ανταπεξέλθουμε στις νέες συνθήκες. Κάποιοι μπορεί να αντιδράσουν… «υπερλειτουργώντας» και κάποιοι «υπολειτουργώντας». Είναι φυσιολογικό μερικοί άνθρωποι να χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να διακρίνουν τι είναι πιο ωφέλιμο και τι θα λειτουργήσει καλύτερα για τους ίδιους και για το περιβάλλον τους.
• Αποδεχόμαστε και θεωρούμε φυσιολογικό το να φοβόμαστε για την υγεία μας, για την οικονομική μας επιβίωση, για το μέλλον. Η συνειδητοποίηση ότι δεν έχουμε τον απόλυτο έλεγχο σε ο,τιδήποτε μας συμβαίνει, είναι ένα καλό βήμα για να αναλογιστούμε σε ποιο βαθμό και σε ποιες καταστάσεις, τελικά, έχουμε εμείς στα χέρια μας την ευθύνη και να δράσουμε ανάλογα. 
• Αξιοποιούμε τον χρόνο που μας δόθηκε μένοντας σπίτι για να κάνουμε όσα ο καθένας αισθάνεται ότι έχει ανάγκη να κάνει. Μπορεί να είναι δραστηριότητες και στιγμές που μας στερούσαν οι υποχρεώσεις μας ή που είχαμε υποσχεθεί στον εαυτό μας να κάνουμε όταν θα μας δινόταν η ευκαιρία. 
• Όσο σημαντικό είναι να  ασχολούμαστε καθημερινά με κάποιες υποχρεώσεις ώστε να διατηρούμε τη «ρουτίνα» μας, άλλο τόσο σημαντικό είναι να μην παραμελούμε τις στιγμές χαλάρωσης και ξεκούρασης. Είναι παγίδα να θεωρούμε ότι όσοι δεν εργάζονται ή δεν εργάζονται με τον τρόπο που εργάζονταν πριν, απλά δεν κουράζονται. Η κόπωση δεν είναι αποτέλεσμα μόνο σωματικής ή νοητικής εμπλοκής. Αποτελεί φαινόμενο με πολύ περισσότερες και πολυπλοκότερες συνιστώσες. Είναι χρήσιμο λοιπόν να θυμόμαστε ότι στιγμές χαλάρωσης και ξεκούρασης τις δικαιούμαστε όλοι.
• Μην ξεχνάτε να φροντίζετε τον εαυτό σας. Η φροντίδα μπορεί να σχετίζεται με ισορροπημένη διατροφή, σωματική άσκηση, ένα χαλαρωτικό ντους ή ό,τι άλλο έχει νόημα και αξία για τον καθένα από εσάς.
• Δεν ξεχνάμε τη σημασία του προσωπικού «χώρου» και «χρόνου» και φροντίζουμε να διασφαλίζονται για όσους κατοικούν στο σπίτι μας, ακόμα και για τα παιδιά.
• Ενημερωνόμαστε από τους επίσημους φορείς για τις εξελίξεις και για  το πώς μπορούμε να πάρουμε πρακτικά βήματα για να προστατευτούμε εμείς κι οι δικοί μας άνθρωποι.
• Προσπαθούμε να βάλουμε ένα όριο στην ενημέρωση που λαμβάνουμε γύρω από το κυρίαρχο θέμα των ημερών που είναι η επιδημία του  covid-19. Αναρωτιόμαστε τι μας βοηθά να μαθαίνουμε και τι όχι. Διαφορετικά, ελλοχεύει ο κίνδυνος το σπίτι μας να μετατραπεί σε ένα «χωνί» τρομοκρατικών και φοβικών μηνυμάτων που δημιουργούν απόγνωση και πανικό. Είναι πολύ μικρότερες όμως οι πιθανότητες σε ένα τέτοιο περιβάλλον να δημιουργηθούν οι «ρωγμές» για να έρθει η ελπίδα. Κι αυτό είναι κάτι που το χρειαζόμαστε πολύ αυτήν την περίοδο.  
• Δημιουργούμε λοιπόν εμείς αυτές τις «ρωγμές» στην καθημερινότητά μας, «νησίδες» χαράς και ευχαρίστησης: Παίζουμε με τα παιδιά μας, μαγειρεύουμε με τον/την σύντροφό σας, διαβάζουμε το αγαπημένο μας βιβλίο, βλέπουμε μια ταινία που θα μας φτιάξει τη διάθεση, ή on line θεατρικές παραστάσεις (προσφέρονται δωρεάν από το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο «Πορεία» κ.α.). Όλοι μας έχουμε ανάγκη αυτές τις «ρωγμές», μικροί και μεγάλοι.
• Αναζητάμε την επαφή με την … αστεία πλευρά της ζωής. Μοιραζόμαστε αστεία, κάνουμε χιούμορ και αποφορτιζόμαστε συναισθηματικά. 
• Κάνουμε κομμάτι της καθημερινότητάς μας την επαφή και τη σύνδεση με ανθρώπους, έστω και από απόσταση: ένα τηλεφώνημα σε ανθρώπους με τους οποίους είχαμε χαθεί για καιρό, δυο λόγια νοιαξίματος σε δικούς μας, κάτι που οι ρυθμοί ζωής μέχρι τώρα δε μας επέτρεπαν να κάνουμε…Φανταστείτε πόσο αξία έχει κάτι τέτοιο για ανθρώπους που ζουν μόνοι τους…
• Συνδεόμαστε με τους σημαντικούς για εμάς ανθρώπους με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Μοιραζόμαστε τις ανησυχίες μας, τις ελπίδες, την καθημερινότητά μας.  
• Μπροστά στην δυσκολία, δεν «κλεινόμαστε»: Η κοινή μας ευαλωτότητα μπορεί να  γίνει η αφορμή για να δυναμώσουμε τις σχέσεις μας και με νέα πρόσωπα ή ομάδες ανθρώπων, να στηρίξουμε και να στηριχθούμε ο ένας στον άλλον.
• Φροντίζουμε, με όποιο τρόπο μπορούμε, ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Με αυτόν τον τρόπο νιώθουμε χρήσιμοι, παραγωγικοί, νοηματοδοτούμε την ύπαρξή μας, συνδεόμαστε, δείχνουμε την αλληλεγγύη και την ανθρωπιά μας.
• Και φυσικά… εάν δυσκολευόμαστε ….. ζητάμε στήριξη από ειδικούς.

Είναι σημαντικό να έχουμε στο μυαλό μας ότι όλο αυτό το δύσκολο και ζοφερό διάστημα θα περάσει. Πράγματι, αργά ή γρήγορα, θα περάσει. 

 «Και όταν η καταιγίδα τελειώσει, δεν θα θυμάσαι καν πώς κατάφερες να επιβιώσεις. Δεν θα είσαι καν σίγουρος  ότι έχει τελειώσει. Αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο: όταν βγεις από την καταιγίδα δεν θα είσαι ο ίδιος άνθρωπος με αυτόν που μπήκε. Και αυτό είναι το νόημα της καταιγίδας». 

Haruki Murakami  Ο Κάφκα στην ακτή

Το βίντεο είναι αποτελεσμα συνεργασίας της επιστημονικής ομάδας του "Φάρου" με την ομάδα διαδικτυακού καναλιού "Hellas Android". Ευχαριστούμε πολύ την ομάδα που αφιλοκερδώς αφιέρωσε τον χρόνο και τις γνώσεις της.